ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಭಾರತೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖ ಹಬ್ಬವಾಗಿದೆ, ಮತ್ತು ಇದು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಉತ್ತರ ಭಾರತ ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕ ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಹಬ್ಬವಾಗಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹಬ್ಬವು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ವಿಭಿನ್ನ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಅದಾದ ಮೂಲ ಉದ್ದೇಶ ಒಂದು – ಇಂದಿನ ದಿನದಿಂದ ಸೂರ್ಯನ transiting Capricorn (ಮಕರ) ರಾಶಿಗೆ ಪ್ರವೇಶಿಸುವುದು.
ಈ ದಿನವೇ ನೂತನ ಕೃಷಿ ಚಕ್ರ ಆರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ, ಹೀಗಾಗಿ ಇದು ಹೊಸದಾಗಿ ಬೆಳೆಯುವ ಸಮಯ, ಧಾನ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕೃಷಿ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೆ ಶುಭಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಆಚರಣೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಕೆಲ ಪ್ರಮುಖ ಆಚರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಅಭ್ಯಾಸಗಳು:
1. **ತಿನ್ನುವಂತಹ ಸಿಹಿ ಪದಾರ್ಥಗಳು:** ಈ ದಿನದಂದು ಮುಕ್ತಾಯವನ್ನು ಮೆತ್ತನೆ, ತಳೆ, ಪೊಹಾ, ಟಿಲಗುಡು (ತಿಲ ಎಲೆ ಮತ್ತು ಜೇನು) ಇತ್ಯಾದಿ ಸಿಹಿ ಆಹಾರಗಳನ್ನು ತಿನ್ನುವುದು ಸಾಧಾರಣವಾಗಿದೆ. ಇದು ವಾತಾವರಣವನ್ನು ಶುದ್ಧಗೊಳಿಸಲು ಹಾಗೂ ದೇಹಕ್ಕೆ ತಾಜಾ ಶಕ್ತಿ ನೀಡಲು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.
2. **ಹೂವಿನ ಹಬ್ಬ:** ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹಕ್ಕಿಯ ಹಾರಾಟಗಳು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಗಾಳಿಪಟಗಳನ್ನು ಹಾರಿಸುವವು ಬಹುಮಾನವಾಗಿದೆ. ಗಾಳಿಪಟ ಹಾರಿಸುವುದು ಆಯುಷ್ಯ ಮತ್ತು ದೈವಿಕ ಶಕ್ತಿಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಾಗಿ ಮುಂಚೂಣಿಯ ವಿಧಾನವಾಗಿದೆ.
3. **ಪೂಜಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು:** ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ದಿನ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ವಿದೇಶಿ ದೇವತೆಗಳಿಗೆ ಪೂಜೆ ಸಲ್ಲಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಸೂರ್ಯನನ್ನು ಆರಾಧನೆ ಮಾಡಲು ಹಲವು ಯತ್ನಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ.
4. **ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯ ಹಬ್ಬದೊಂದಿಗೆ ಬಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಹಾಗೂ ಆಹಾರವನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುವುದು** ಬದ್ಧತೆ ಹಾಗೂ ಒಟ್ಟುಗೂಡಲು ಇದು ಚಟುವಟಿಕೆಯಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಈ ಹಬ್ಬವು ಕುಟುಂಬ ಮತ್ತು ಸ್ನೇಹಿತರಿಂದ ಒಟ್ಟುಗೂಡಲು, ಸಂತೋಷವನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲು, ಮತ್ತು ಹಬ್ಬವನ್ನು ಹರ್ಷವಾಗಿ ಆಚರಿಸಲು ಒಂದು ಸಮಯವಾಗಿದೆ.